piątek, 22 września 2023

Marzanna Bogusława Kielar "Wilki"



Wydawnictwo Znak
data wydania 2023
stron 56
ISBN 978-83-240-4520-4

Piękna poezja z historią w tle

Z poezją ostatnio nie spotykam się dość często. A to wielki błąd. Systematycznie czytałam tego typu utwory w liceum. I bardzo lubiłam analizę wierszy. Teraz czytam prawie wyłącznie prozę, ale tęskni mi się za nostalgią poezji. Za jej kruchością i eterycznością. Z tych powodów z przyjemnością i ciekawością sięgnęłam po tomik "Wilki" wydany przez Wydawnictwo Znak. 

I to była doskonała decyzja, a ja przepadłam w nurtach wierszy w tle których jest bolesna historia. Czego dotyczą zebrane w niewielkim, aczkolwiek bardzo treściwym tomiku wiersze? W ich wnętrzu drzemie bardzo wiele mocnych treści - wojna, tułaczka, migracje, utrata rodzinnych gniazd, konieczność wygnania, tęsknota, przemijanie, sens życia, który znaczy coś więcej niż tylko dobra materialne. Zebrane utwory gloryfikują nas jako istoty mające przede wszystkim tożsamość i korzenie. Świat przyrody koegzystuje z nami. Zwierzęta też odbywają tułaczki i migracje, a Autorka pokazuje ich związek ze światem ludzi, analogie i różnice. Natura została obecnie pogoniona i ujarzmiona przez technikę i postęp. W zebranych wierszach jest dużo bliżej, bywa niespokojna i podobna ludziom. 
Opisany świat nie jest stabilny. Podobnie jak przyroda zmienia się i ewoluuje. Bywa groźny i trudny do oswojenia. Ludzie są wobec niego mali i bezbronni, muszą zrozumieć swoje miejsce w szeregu, muszą podporządkować się mocy wyższej, która miota jednostkami jak ocean małą łódką. 

Historia jest niczym natura. Za nic ma los poszczególnych osób. Żywiołem są wojny, które wywołane przez szalone jednostki przesuwają na szachownicy życia całe masy bezradnych pionków ludzkich wystawionych na ciosy bolesne i srogie, zdolne zabijać. Zebrane utwory skupiają się na czasie po drugiej wojnie światowej, które były okresem największych migracji w ostatnich dekadach. Zmieniały się granice, zmieniały się ludzkie adresy, a powojenna zawierucha żonglowała nacjami bez litości. Wygnańcy musieli porzucić swoje małe ojczyzny, musieli iść pod prąd i wiatr wiejący im mocno w oczy. Byli zranieni, zmęczeni i przerażenia. Musieli budować swój mały świat od nowa. To im poświęcone są nostalgiczne wiersze, to im oddana jest cześć i hołd. To oni są niemymi, heroicznymi bohaterami. Wschodnie granice obecnej Polski to bardzo ciekawy etnicznie zakątek. Tu wiele się zmieniło po 1945 roku. Tu drzemie serce utworów Marzanny Kielar, która pisze pięknie, nostalgicznie i wrażliwie. Doskonale wie z jak delikatną materią ma do czynienia. Genialnie operuje słowem, emocjami i swoim talentem. Wiersze dotykają dna duszy, wywołują przeróżne obrazy, szokują, plastycznie pokazują historyczną prawdę i tragizm chwili. 

Z serca polecam lekturę tego zbioru poezji. Jest idealna na jesień, bo fenomenalnie współgra swoim klimatem nostalgii i przemijania. Życzę wielu wzruszeń i emocji. 



 

środa, 20 września 2023

Justyna Dżbik-Kluga "Śluby (nie)Posłuszeństwa


Wydawnictwo Znak
data wydania 2023
stron 304
ISBN 978-83-240-6637-7

Portret kobiet w welonach


Jeśli tytuł tego tekstu wyda się Wam zagadkowy to z góry wyjaśniam, że chcę zatrzymać się nie na portrecie panien młodych, a zakonnic, które są od stuleci obecne w życiu polskiego społeczeństwa, choć świat trzymał je często w cieniu, na uboczu, za murami klasztorów. Kiedyś zakony były liczniejsze niż dziś. Współczesny świat daje mało powołań, mało kobiet decyduje się poświęcić życie Bogu a odrzucić karierę zawodową, posiadanie dzieci i partnera. Kryzys powołań jest znacząco widoczny, ale nadal nie brakuje wykształconych młodych Polek, które decydują się na życie w celibacie i złożenie ślubów posłuszeństwa oraz ubóstwa. 
Wraz z Justyną Dżbik- Klugą spójrzmy na zakonnice z różnych zgromadzeń, pozwólmy im się wypowiedzieć, zajrzyjmy do ich życia. 

Współczesne kobiety w zakonnych welonach żyją inaczej niż większość społeczeństwa. Ich życie podlega sporym ograniczeniom, ale z ich wypowiedzi wynika, że w surowych regułach potrafią odnaleźć spełnienie i szczęście. Ich codzienność to sporo poświęceń i wyrzeczeń. Ich rzeczywistość to dobrowolne podporządkowanie się regule zakonu do którego należą, ich wolność jest dobrowolnie ograniczona. Ich los zależy od ich przełożonych. Ich dochody wędrują do wspólnej kasy, a one same muszą mieć zgodę na zakup rzeczy osobistych, nawet odzieży czy butów. Wielu z nas zapyta, to co te kobiety z życia mają? Przecież ich codzienność może kojarzyć się w pewnym sensie z pobytem w zakładzie karnym?

Książka "Śluby (nie)Posłuszeństwa" to lektura składająca się z rozmów Autorki z przedstawicielkami różnych zgromadzeń. Nie brakuje także dialogu z kobietą, która porzuciła zakonny habit i wróciła do "cywila". Te rozmowy są bardzo intymne i szczere. Dotyczą spraw delikatnych i bardzo osobistych. Rozmówczynie są w różnym wieku, ich charyzmaty różnią się od siebie, a ich podejście do wyboru drogi życiowej jest bardzo różne. Każda z nich otwiera się na ciekawość czytelnika i opowiada co skłoniło ją do takiego, a nie innego wyboru, jak jej decyzję przyjęła rodzina i jak im się wiedzie w klasztorach. Każda historia jest inna, każda z nich różni się od siebie. Każda wyjaśnia konsekwencje zakonnego życia, jego blaski i cienie, bo jak czytelnie wynika nie jest to droga idealna. Jest trudna i kręta, wymaga wytrwałości i wyrzeczeń. A jednak jak się okazuje daje satysfakcję, samorealizację i uśmiech na twarzy.

Ta lektura do obiektywne spojrzenie na zakonną społeczność, na kobiety w welonach, które nieco wolniej, ale jednak idą z postępem do przodu, spełniają się zawodowo i duchowo, podejmują różne wyzwania i dają światu przykład wiary oraz życia zgodnie ze złożonymi ślubami. Ten tytuł pochłania bez reszty zwłaszcza pewnie osoby takie jak ja, które kiedyś myślały o wyborze konsekrowanej ścieżki życia, obala mity, intryguje, informuje, pokazuje inną rzeczywistość. Dostarcza emocji i czyta się go czasem lepiej niż niejeden plotkarski tabloid. Wyjątkowa lektura została napisana bardzo rzetelnie i obiektywnie. Jej Autorka absolutnie nie osądza, ani nie krytykuje swoich rozmówczyń. Stara się jak najlepiej ująć słowami to, co istotne. Gorąco polecam ten świetny reportaż także osobom niewierzącym, agnostykom, stoikom i czytelnikom w każdym wieku. Zajrzyjmy za klasztorne mury, poznajmy wyjątkowe bohaterki i zagłębmy się w ich życie. Być może ich przykłady pomogą odnaleźć nam wartości istotne i cenne. Miłej lektury. 



 

wtorek, 19 września 2023

Małgorzata Lebda "Łakome"





Wydawnictwo Znak 
data wydania 2023
stron 304
ISBN 978-83-2406-729-9

Książka - życiowy drogowskaz

Niesamowitą powieść Małgorzaty Lebdy przyszło mi czytać w ogromnie trudnym życiowym momencie. Byłam na dnie rozpaczy, byłam zraniona, zszokowana i wiedziałam, że muszę przejść terapię by wrócić do normalności. I tak podjęłam książkoterapię, którą nie raz komuś i samej sobie polecałam. Tym razem trzeba mi było naprawdę wyjątkowej lektury by ukoić nerwy, ból i stanąć na nogi. Miałam szczęście i los okazał się bardzo łaskawy, bo niczym dobra wróżka włożył mi do rąk książkę genialną i kipiącą od życiowych mądrości. Pełną dobrych rad i wskazówek. Jednym słowem książkę - drogowskaz, którą przeczytałam w ciągu jednego dnia. Nie mogłam się od niej oderwać. Syciłam się jej treścią, czytanie było jak balsam, a ja sama znów się przekonałam, że w paskudnym momencie życia najlepiej sprawdzają mi się tytuły nie lekkie, łatwe i przyjemne, a smutne, nostalgiczne i wzruszające.

Maj to malutka osada położna gdzieś na krańcu świata. Tam mieszka w starym domu dwoje ludzi w podeszłym wieku. Łączy ich przysięga małżeńska złożona wiele lat temu. On ma jeszcze siły i jako takie zdrowie. Ona cierpi na nieuleczalną chorobę. Rak zabiera jej siły i wydał wyrok na jej życie. Jej przyjaciółką jest morfina, która przynosi ulgę w cierpieniu. W ich domu mieszkają jeszcze dwie młode kobiety, które przyjechały z wielkiego świata by pomóc w opiece nad Różą. I tak życie w Maju toczy się w biegu ku śmierci. Ta ze swoją kosą dotyka też innych w tej miejscowości. Łączy koniec wraz z nowym początkiem...

Ta książka jest mądra, magnetyzująca, pełna refleksji nad życiem i śmiercią. Jej akcja dzieje się na przestrzeni kilku miesięcy w małej wiosce położonej wśród pól i lasów.  Tu tylko pozornie nic się nie dzieje. Tu mają miejsce różne zmiany, a czas dotyka wszystko jak wszędzie indziej. "Łakome" to książka wyjątkowa, która wymaga skupienia i zamknięcia się w jej fabule. Tu natura rozdaje karty, tu człowiek jest wobec niej mały, tu przez jej treść przewija się życie i śmierć. Giną w ubojni zwierzęta, umierają ludzie, a świat kręci się nadal, a los rozdaje karty jak chce. To idealna lektura na trudne chwile, na czas próby, to takie swoiste literackie rekolekcje, to proza przez duże P. 

Powieść Małgorzaty Lebdy jest napisana elegancko, prosto i z gracją. Choć to proza czuć w niej eteryczność właściwą poezji. Czuć w niej coś wyjątkowego, co trafia mocno i prosto w czytelnicze serce. Oszczędność słów i prostota idzie w parze z ogromem emocji, uczuć i przekazu. Lektura wymaga skupienia i odgradza od świata. Absorbuje całą sobą. Przytłacza, by uświadomić co w życiu jest tak naprawdę istotne. Pozornie tchnie od niej spokój, ale jego cieniem jest bezwzględne przemijanie i ograniczenie ramami czasu życia na ziemskim łez padole. Zakończenie książki jest wyjątkowe, dopasowane do jej treści i w pewnym sensie zaskakuje, a w pewnym wydaje się oczywiste i konsekwentne. Reasumując i pisząc krótko:
to literacki majstersztyk, który polecam gorąco. Czytajcie koniecznie.