Maria Nurowska "Drzwi do piekła"

Wydawnictwo Znak

data wydania styczeń 2012

stron 272

ISBN 978-83-240-1875-8

Znana pisarka w więzieniu.



Maria Nurowska to jedna z najbardziej utalentowanych i płodnych polskich współczesnych pisarek. W jej dorobku znajdują się powieści, które podbiły moje serce. W tym dwie ostatnie - opowieści o ludziach kochających przyrodę i bieszczadzką głuszę, o miłośnikach wilków. Najnowsze dzieło Nurowskiej jest książką już zdecydowanie inną. Bardziej poważną i smutniejszą, wzruszającą, poruszającą trudne tematy. Jej akcja nie rozgrywa się w malowniczych plenerach, a w murach żeńskiego więzienia.
Więzienie w Kowańcu. Miejsce szare, przygnębiające, pełne ludzkich dramatów. Tu trafiają kobiety skazane często za najgorsze przestępstwa, z wieloletnimi wyrokami. Tu trafia również główna bohaterka “Drzwi do piekła” - pisarka Daria Tarnowska - za zastrzelenie swojego męża Edwarda. Skazana na 12 lat kobieta czuje się zagubiona, osamotniona i nieszczęśliwa. Jej czyn, owszem, był okrutny, ale występują pewne okoliczności łagodzące, dlatego znana pisarka otrzymuje najniższy wymiar kary przewidziany przez kodeks karny.
Zamknięta w więziennych murach kobieta - wykształcona intelektualistka, czuje się wśród więźniarek wyobcowana. Życie w celi jest trudne. W aklimatyzacji pomaga jej praca, jaką za kratami wykonuje – piecza nad biblioteką, zwaną w więziennym slangu „czytałką” oraz wychowawczyni Izabela.
Pełna kompleksów, wrażliwa kobieta, z początku nie odnajduje wspólnego języka z koleżankami niedoli. Jednak z czasem lody zaczynają pękać. Daria nawiązuje coś na kształt przyjaźni, poznaje koleje losu swoich towarzyszek. Staje się powierniczką współwięźniarek, które, jak się okazuje, nie zawsze trafiały tu z wyrachowania. Słuchając ich Daria niejednokrotnie uznawała, że opowiadane w ciszy biblioteki historie nadają się na fabułę melodramatu.
Wśród tych kobiecych opowieści poznajemy również losy Darii - to niezwykle fascynująca historia kobiety, która ma białoruskie korzenie i jest wyznania prawosławnego. Trudne dzieciństwo, brak rodziców, dorastanie na plebani popa, studia, a wreszcie toksyczna miłość, nieszczęśliwe małżeństwo z mężczyzną, który był z jednej strony oparciem, a z drugiej tyranem. Daria przeżyła upokorzenia, zdrady i ciosy prosto w serce. A jednak więzienie staje się dla niej szansą. Tu bowiem rodzi się na nowo i pomagając innym, pomaga również sobie. Daria przechodzi przemianę, za kratami hartuje się niczym szlachetna stal.
Jej losy, jej historia i małżeństwo to niesamowita opowieść, od której trudno się oderwać. Daria to postać niezwykła, wykreowana kunsztownie niczym piękny brylant przez wybornego jubilera. Kobieca i wrażliwa, potrafi być bezwzględna i silna. Uczy się żyć na nowo w miejscu, w którym obowiązują ciężkie reguły. Równie zajmujące są losy innych współwięźniarek z jej celi. Nurowska pisze o kobietach, których życie nie rozpieszczało, którym rzucało jedynie wyzwania i kłody pod nogi. A one, choć przerażone i cierpiące, muszą iść dalej, muszą radzić sobie z trudną rzeczywistością.
„Drzwi do piekła” to powieść o miłości, nienawiści, emocjach i uczuciach, jakie może wywołać toksyczne małżeństwo. To książka o walce i przemianie duchowej. Pisarka doskonale nakreśliła kobiece sylwetki – jej bohaterki są zwyczajne, a zarazem dzielne i silne. Maria Nurowska pisze również o nowej Polsce, o kraju, który po zrzuceniu jarzma komunizmu wcale nie jawi się jako miejsce przyjazne do życia. Bo można tu trafić za kraty za długi i olbrzymie odsetki rosnące bez kontroli, za to, że próbowało się „jakoś” przetrwać po rozwiązaniu pegeerów. Autorka obala też mit resocjalizacji w więzieniu – tu mnoży się korupcja, czy handel alkoholem, na który strażniczki przymykają oko.
Niewielka objętościowo powieść, prosty język, doskonale wykreowane postaci, zgrabne dialogi – wszystko to składa się na sukces tej książki. Lektura z pewnością wzruszy niejednego czytelnika, wyzwoli emocje, skłoni do refleksji - jest niełatwa, ale warto poświęcić jej czas.
Za egzemplarz do recenzji dziękuję portalowi Lubimy Czytać i Wydawnictwu Znak.